ورزشگاه سن سیرو (جوزپه مه آتزا): خانه مشترک غول های میلان - باتسک

ورزشگاه سن سیرو که با نام رسمی جوزپه مه آتزا نیز شناخته می‌شود، نه تنها بزرگترین ورزشگاه ایتالیا بلکه یکی از مشهورترین و تاریخی‌ترین معابد فوتبال در جهان است . این ورزشگاه که در شهر میلان قرار دارد، خانه مشترک دو رقیب سنتی، آث میلان و اینتر میلان، است و دهه‌هاست که شاهد دربی‌های پرشور دلا مادونینا، قهرمانی‌های متعدد و رویدادهای تاریخی بوده است .

تاریخچه: از هدیه پیرلی تا نماد شهر میلان

داستان سن سیرو در سال 1925 آغاز شد، زمانی که پیرو پیرلی، رئیس وقت باشگاه آث میلان، تصمیم گرفت ورزشگاهی اختصاصی و مدرن برای تیم خود بسازد . این ورزشگاه به عنوان هدیه‌ای از سوی او به باشگاه و شهر میلان در نظر گرفته شد .

• ساخت و افتتاح (1926-1925): کار ساخت ورزشگاه با طراحی اولیسه استاکینی و آلبرتو کوجینی، با الهام از استادیوم‌های انگلیسی (بدون پیست دو و میدانی برای نزدیکی تماشاگران به زمین) آغاز شد . پس از حدود 13 ماه کار، ورزشگاه در 19 سپتامبر 1926 با یک بازی دوستانه بین آث میلان و اینتر میلان افتتاح شد که با نتیجه 6-3 به سود اینتر به پایان رسید . ظرفیت اولیه ورزشگاه 35,000 نفر بود .

• مالکیت و گسترش اول (1939-1935): در ابتدا، ورزشگاه ملک خصوصی باشگاه آث میلان بود اما در سال 1935 به شهرداری میلان فروخته شد . با افزایش محبوبیت فوتبال، اولین فاز توسعه در سال 1939 انجام شد و ظرفیت به 55,000 نفر افزایش یافت .

• ورود اینتر و توسعه دوم (1955-1947): تا سال 1947، آث میلان تنها ساکن سن سیرو بود . در این سال، اینتر میلان نیز به سن سیرو نقل مکان کرد و دوران میزبانی مشترک آغاز شد . بزرگترین توسعه ورزشگاه بین سال‌های 1948 تا 1955 با اضافه شدن طبقه دوم (secondo anello) رخ داد . این پروژه عظیم توسط معمار فروچو کالتسولاری (Ferruccio Calzolari) و مهندس آرماندو رونکا (Armando Ronca) طراحی شد . ویژگی برجسته و نمادین این توسعه، ساخت 19 رمپ مارپیچ در نمای بیرونی بود که هر کدام 200 متر طول داشتند و به مشخصه بصری ورزشگاه تبدیل شدند . این فاز توسعه، ظرفیت ورزشگاه را به حدود 85,000 نفر رساند .

• جام جهانی 1990 و چهره نمادین امروزی: برای میزبانی جام جهانی 1990، سن سیرو دستخوش بزرگترین و نمادین‌ترین بازسازی خود شد . این پروژه 60 میلیون دلاری توسط معماران جانکارلو راگاتزی و انریکو هوفر و مهندس لئو فینتزی طراحی شد و چهره امروزی ورزشگاه را شکل داد . جزئیات این بازسازی عبارت بودند از:

  • ساخت طبقه سوم: یک حلقه سوم به سه طرف ورزشگاه اضافه شد که به صورت سازه‌ای مستقل از ورزشگاه اصلی ساخته شد .
  • برج‌های استوانه‌ای: یازده برج استوانه‌ای غول‌پیکر از بتن مسلح در اطراف ورزشگاه ساخته شد . این برج‌ها هم به عنوان تکیه‌گاه برای طبقه سوم و هم برای فراهم کردن راه‌پله‌های دسترسی تماشاگران عمل می‌کنند .
  • سقف معلق: چهار برج بلندتر در گوشه‌های ورزشگاه، ستون‌های اصلی برای نگه‌داشتن سقف جدید شدند . این سقف با تیرهای مشبک قرمزرنگ و پوششی از ورق‌های پلی‌کربنات شفاف، تمام صندلی‌ها را پوشش می‌دهد .
  • مدرن‌سازی: این پروژه شامل نصب سیستم گرمایش از کف برای چمن، سیستم نورافکنی جدید و صندلی‌گذاری کامل تمام سکوها بود .

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.

چرا دو نام؟ سن سیرو در مقابل جوزپه مه آتزا

این ورزشگاه عموماً با نام "سن سیرو" شناخته می‌شود که از نام منطقه‌ای در میلان که در آن واقع شده، گرفته شده است . با این حال، در 2 مارس 1980، شهرداری میلان رسماً نام ورزشگاه را به افتخار جوزپه مه آتزا، اسطوره بزرگ فوتبال ایتالیا که برای هر دو باشگاه اینتر و آث میلان بازی کرده بود، تغییر داد . به طور سنتی، هواداران آث میلان از نام "سن سیرو" و هواداران اینتر میلان از نام "جوزپه مه آتزا" استفاده می‌کنند .

معماری و ظرفیت

سن سیرو به دلیل معماری منحصر به فرد خود، به ویژه برج‌های استوانه‌ای، رمپ‌های مارپیچ و سقف معلق، شهرت جهانی دارد .

• ظرفیت: با گنجایش 80,018 نفر، این ورزشگاه بزرگترین استادیوم در ایتالیا است .
• ابعاد زمین: 105 متر در 68 متر .
• نوع چمن: چمن هیبریدی (GrassMaster) برای اطمینان از بهترین کیفیت در تمام فصول .
• رتبه یوفا: سن سیرو دارای رتبه چهار ستاره از یوفا است که به آن اجازه میزبانی از مهم‌ترین مسابقات اروپایی را می‌دهد .

رویدادهای بزرگ ورزشی و فرهنگی

سن سیرو فراتر از یک ورزشگاه فوتبال، میزبان رویدادهای بزرگ جهانی بوده است .

مسابقات فوتبال

• جام جهانی: میزبان بازی‌هایی در جام جهانی 1934 و 1990 .
• جام ملت‌های اروپا: میزبان مسابقاتی در یورو 1980 .
• المپیک: این ورزشگاه به عنوان محل برگزاری مراسم افتتاحیه المپیک زمستانی 2026 انتخاب شده است .

چهار فینال به یادماندنی لیگ قهرمانان اروپا

• فینال 1965: اینتر میلان 1 - 0 بنفیکا . اینتر با تک گل "ژایر داکوستا" در خانه قهرمان شد .
• فینال 1970: فاینورد 2 - 1 سلتیک (وقت اضافه) . اوه کیندوال گل قهرمانی را برای تیم هلندی به ثمر رساند .
• فینال 2001: بایرن مونیخ 1 - 1 والنسیا (بایرن با نتیجه 5-4 در پنالتی پیروز شد) . اولیور کان با مهار پنالتی‌ها قهرمانی را برای بایرن به ارمغان آورد .
• فینال 2016: رئال مادرید 1 - 1 اتلتیکو مادرید (رئال با نتیجه 5-3 در پنالتی پیروز شد) . رئال مادرید به یازدهمین قهرمانی اروپایی خود دست یافت .

سن سیرو: لا اسکالای راک

این ورزشگاه که به "لا اسکالای راک" نیز مشهور است، میزبان برخی از به‌یادماندنی‌ترین کنسرت‌های تاریخ موسیقی بوده است .

• باب مارلی (27 ژوئن 1980): تنها کنسرت باب مارلی در ایتالیا در سن سیرو و در جریان تور "Uprising" برگزار شد . این رویداد تاریخی با حضور جمعیتی بین 90 تا 110 هزار نفر، جایگاه ورزشگاه را به عنوان مکانی برای رویدادهای بزرگ موسیقی تثبیت کرد .
• بروس اسپرینگستین (21 ژوئن 1985): اولین کنسرت "The Boss" در ایتالیا در این ورزشگاه برگزار شد و به یک رویداد افسانه‌ای در تاریخ راک ایتالیا بدل گشت . او بارها به این ورزشگاه بازگشت و هر بار با استقبال 80 هزار نفری مواجه شد .
• یوتو (U2): این گروه ایرلندی چندین بار در سن سیرو اجرا داشته است، از جمله در تورهای "Vertigo" (2005) و "360°" (2009) . کنسرت‌های یوتو با جذب مجموع 153,806 تماشاگر، رکورددار حضور مخاطب در این ورزشگاه است .
• رولینگ استونز (The Rolling Stones): این گروه افسانه‌ای نیز بارها در سن سیرو به روی صحنه رفته است، از جمله در تور "A Bigger Bang" در سال 2006 .
• هنرمندان دیگر: چهره‌های سرشناس دیگری مانند باب دیلن و جنیس جاپلین نیز در این ورزشگاه کنسرت برگزار کرده‌اند .

آینده نامشخص: از رویای مشترک "کاتدرال" تا پروژه‌های جداگانه

در سال‌های اخیر، بحث‌های جدی در مورد آینده سن سیرو در جریان بوده است . هر دو باشگاه به دلیل فرسودگی زیرساخت‌ها و نیاز به یک ورزشگاه مدرن با امکانات درآمدزایی بیشتر، به دنبال ساخت یک استادیوم جدید هستند .

طرح کنار گذاشته شده "کاتدرال" (The Cathedral)

در سال 2021، دو باشگاه رسماً طرح "کاتدرال" از شرکت معماری پاپولوس را برای ساخت ورزشگاه جدید مشترک خود برگزیدند . این طرح مشترک در نهایت متوقف شد . در آگوست 2023، کمیسیون منطقه‌ای میراث فرهنگی لمباردی با صدور حکمی رسمی اعلام کرد که ورزشگاه سن سیرو به دلیل "اهمیت فرهنگی" قابل تخریب نیست . دلیل اصلی این حکم، اهمیت معماری طبقه دوم ورزشگاه (secondo anello) بود که در دهه 1950 ساخته شده و با رسیدن به 70 سال قدمت در سال 2025، تحت قوانین حفاظت از آثار تاریخی ایتالیا قرار می‌گیرد .

ورزشگاه اختصاصی آث میلان در سن دوناتو

پس از لغو پروژه مشترک، باشگاه آث میلان پروژه ساخت ورزشگاه اختصاصی خود را در منطقه سن دوناتو، واقع در جنوب شرقی میلان، آغاز کرد .

• جزئیات طرح: طراحی شده توسط شرکت "مانیکا" (Manica)، با ظرفیت حدود 70 هزار نفر و شامل موزه، فروشگاه، هتل و دفاتر مرکزی باشگاه .
• جدول زمانی: هدف باشگاه، افتتاح ورزشگاه برای فصل 2028-2029 است .

ورزشگاه اختصاصی اینتر میلان در روزانو

به موازات آث میلان، باشگاه اینتر نیز مسیر مستقلی را برای ساخت ورزشگاه اختصاصی خود در منطقه "روزانو" (Rozzano) در حومه جنوبی میلان در پیش گرفته است .

• جزئیات طرح: طراحی شده توسط شرکت "پاپولوس" (Populous)، با ظرفیت حدود 70 هزار نفر و شامل امکانات چندمنظوره .
• جدول زمانی: هدف‌گذاری باشگاه برای افتتاح ورزشگاه جدید برای فصل 2028-2029 است .

طرح‌های شهرداری برای آینده سن سیرو

پس از خروج قطعی دو باشگاه و برگزاری مراسم افتتاحیه المپیک 2026، شهرداری میلان با یک بنای تاریخی عظیم و پرهزینه روبرو خواهد شد . برای جلوگیری از متروکه شدن این نماد شهری، شهرداری در حال بررسی گزینه‌هایی برای کاربری مجدد آن است . طرح‌های مطرح شده شامل موارد زیر است:

• حفظ بخشی از سازه: تخریب بخش‌هایی از ورزشگاه و حفظ و بازسازی تنها بخشی از نمای بیرونی و قسمت‌هایی از طبقه دوم (مانند بخش نارنجی‌رنگ) .
• تبدیل به مجموعه چندمنظوره: تبدیل بخش‌های باقی‌مانده به هتل، دفاتر اداری، فروشگاه‌ها و فضاهای عمومی برای شهروندان، مانند امکانات ورزشی و تفریحی .

خلاصه اجرایی

ورزشگاه سن سیرو (جوزپه مه آتزا) که در سال 1926 ساخته شد، به عنوان بزرگترین ورزشگاه ایتالیا و خانه مشترک دو باشگاه بزرگ شهر میلان شناخته می‌شود . معماری نمادین آن، به ویژه طبقه دوم با رمپ‌های مارپیچ که در دهه 1950 توسط آرماندو رونکا و فروچو کالتسولاری طراحی شد، و همچنین برج‌های استوانه‌ای و سقف معلق که برای جام جهانی 1990 اضافه شد، در سطح جهانی شناخته شده است . این ورزشگاه میزبان رویدادهای بزرگی از جمله چهار فینال لیگ قهرمانان اروپا، مسابقات جام جهانی و کنسرت‌های تاریخی از هنرمندانی چون باب مارلی، بروس اسپرینگستین و یوتو بوده است .

آینده این ورزشگاه پس از میزبانی مراسم افتتاحیه المپیک 2026 نامشخص است . طرح مشترک دو باشگاه برای تخریب و ساخت ورزشگاه جدید "کاتدرال" به دلیل حکم سازمان میراث فرهنگی ایتالیا که تخریب طبقه دوم را به دلیل "اهمیت فرهنگی و معماری" آن ممنوع کرد، کنار گذاشته شد . در پی این اتفاق، هر دو باشگاه مسیرهای جداگانه‌ای را در پیش گرفته‌اند:

• آث میلان: در حال پیشبرد پروژه ساخت ورزشگاه اختصاصی 70 هزار نفری خود در منطقه سن دوناتو است که انتظار می‌رود تا فصل 2028-2029 افتتاح شود .
• اینتر میلان: پروژه ساخت ورزشگاه اختصاصی 70 هزار نفری خود را در منطقه روزانو دنبال می‌کند و هدف‌گذاری کرده است که این ورزشگاه نیز برای فصل 2028-2029 آماده بهره‌برداری باشد .

با خروج باشگاه‌ها، شهرداری میلان در حال بررسی طرح‌هایی برای کاربری مجدد سن سیرو است تا از متروکه شدن آن جلوگیری کند. این طرح‌ها شامل حفظ بخش‌هایی از سازه و تبدیل آن به یک مجموعه چندمنظوره شهری است . این تحولات نشان‌دهنده پایان قریب‌الوقوع یک دوران تاریخی و آغاز عصری جدید برای فوتبال شهر میلان است .