جنگ آمریکا در افغانستان به معنای واقعی چه زمانی به سرانجام می رسد؟ - باتسک

آسوشیتدپرس در گزارشی نوشته است: پاسخ تلخ این پرسش برای افغان ها روشن است: جنگ به این زودی تمام نمی گردد. در حالی که گفتگوهای صلح متوقف شده است، شورشیان طالبان بی پروا در میدان نبرد یکه تازی می نمایند و تا به امروز دستاوردهایی هم داشته اند. بعضی بیم آن دارند که افغانستان پس از خروج نیروهای خارجی در گرداب جنگ داخلی بیشتر فرو برود. شعبه داعش در افغانستان هم گرچه اکنون به یک گروه افراطی کم رمق بدل شده، اما در کمین حمله است.

سرانجام بازی برای خود آمریکا و متحدانش در ائتلاف مبهم است. اگرچه تمام نیروهای رزمی و ذخیره 20 سال مهمات و ادوات جنگی انباشته شده در افغانستان به زودی از این کشور بیرون خواهد رفت، اما ژنرال فرانک مک کنزی، فرمانده ستاد مرکزی ارتش آمریکا، سنتکام، تا سپتامبر اختیار دفاع از نیروهای افغان در برابر طالبان را خواهد داشت. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از بعضی مقامات دفاعی مطلع از جزئیات برنامه ریزی های نظامی آمریکا که بعضی نام شان فاش نشده نوشته است که مک کنزی می تواند این کار را با صدور دستور حمله به هواپیماهای جنگی آمریکایی مستقر در خارج از افغانستان انجام دهد.

به گزارش یورونیوز مقامات آمریکایی روز آدینه گفتند که ارتش آمریکا پس از حدود 20 سال پایگاه هوایی بگرام را ترک نموده است. این پایگاه کانون جنگ بود، اما انتقال آن به دولت افغانستان به معنای خروج نهایی ارتش آمریکا از این کشور نیست. دو مقام آمریکایی که خواستند نام شان فاش نگردد به آسوشیتدپرس گفته اند این پایگاه هوایی به طور کامل تحویل داده شده است.

نگاهی به سرانجام جنگ: از حضور آمریکا چه می ماند؟

از نظر فنی، نیروهای آمریکایی از سال 2014 به این سو در افغانستان درگیر نبردهای زمینی نبوده اند. اما نیروهای ضد تروریسم آمریکایی از آن موقع به بعد از جمله با هواپیماهای مستقر در این کشور در تعقیب افراط گرایان بوده و به آنها حمله نموده اند. آن هواپیماها اکنون دیگر از آنجا رفته و آن حملات و هم هرگونه پشتیبانی لجستیکی از نیروهای افغان از خارج از کشور انجام می گردد.

در داخل افغانستان، نیروهای آمریکایی دیگر برای آموزش یا مشاوره به نیروهای افغان در آنجا نخواهند بود. یک گروه از نیروهای امنیتی آمریکایی که به شکلی غیرمعمول عظیم و متشکل از 650 سرباز است در محوطه سفارت آمریکا مستقر شده و از دیپلمات های این کشور محافظت می نماید. این نیروها بالقوه در تأمین امنیت فرودگاه بین المللی کابل هم نقش دارند. انتظار می رود ترکیه به ماموریت فعلی خود در زمینه تأمین امنیت این فرودگاه ادامه دهد، اما مک کنزی اختیار این را یافته که 300 سرباز دیگر را برای یاری به این مأموریت تا ماه سپتامبر در منطقه نگه دارد.

بعلاوه ممکن است از ارتش ایالات متحده خواسته گردد تا در کار انتقال گسترده افغان هایی که در طول جنگ با آنها همکاری نموده و اکنون در پی ویزا ویژه مهاجرت هستند یاری کند، اگرچه با کوشش وزارت امور خارجه ممکن است نیازی به انتقال هوایی با هواپیماهای نظامی نباشد. کاخ سفید نگران است که این دسته از شهروندان افغان به علت همکاری با آمریکا در معرض انتقام جویی طالبان قرار گیرند.

جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا هنگامی که در ماه آوریل تصمیم گرفت به جنگ این کشور در افغانستان سرانجام دهد، تا 11 سپتامبر به پنتاگون مهلت داد تا عملیات خروج را کامل کند. تا به امروز ژنرال آستین اسکات میلر، فرمانده نیروهای آمریکایی در افغانستان اساساً کار را تمام نموده است. تقریباً تمام تجهیزات نظامی آمریکا از افغانستان بیرون برده شده و تنها تعداد کمی از نیروها در این کشور به جای مانده اند.

آسوشیتدپرس می نویسد، میلر روز آدینه در افغانستان باقی ماند، اما انتظار می رود طی روزهای آینده این کشور را ترک کند. آیا عزیمت او نقطه سرانجام جنگ آمریکا در افغانستان خواهد بود؟ با وجود 950 سرباز آمریکایی تا سپتامبر در این کشور و احتمال ادامه حملات هوایی، پاسخ احتمالاً منفی است.

برخلاف جنگ افغانستان، بسیاری از جنگ های دنیا با رویدادهایی معنی دار به سرانجام رسیده است. مثلا جنگ دنیای اول با آتش بس منعقد شده با آلمان در 11 نوامبر 1918 و متعاقب آن، امضای معاهده ورسای به سرانجام رسید.

جنگ دنیای دوم در سال 1945 با دو رویداد یعنی تسلیم آلمان به معنای پیروزی در اروپا و بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی به دست آمریکا و تسلیم ژاپن به معنای پیروزی بر ژاپن، سرانجام یافت. در شبه جزیره کره جنگ با پیمان آتش بسی که در ژوئیه 1953 امضا شد سرانجام گرفت، اگرچه این آتش بس موقت بود و دو کره از نظر فنی هنوز تا به امروز پیمان صلح امضا ننموده اند.

پیروزی یا شکست؟

جنگ آمریکا در افغانستان در حالی تمام می گردد که نه تسلیمی در کار است و نه پیمان صلحی، نه پیروزی نهایی و نه شکستی قطعی. بایدن می گوید همین که نیروهای آمریکایی القاعده را مکوششی نموده و اسامه بن لادن، رهبر این گروه و مغز متفکر حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001 را کشته اند، کافی است.

خشونت ها در افغانستان در روزهای اخیر افزایش یافته است. حملات طالبان به نیروهای افغان و غیرنظامیان شدت یافته و این گروه بیش از 100 مرکز مختلف را تحت کنترل خود درآورده است. به نوشته آسوشیتدپرس، مقامات پنتاگون مقدار این خطر را که دولت افغانستان با نیروهای امنیتی اش در دو سال آینده یا زودتر از آن سقوط کند، میانه ارزیابی نموده اند.

رهبران آمریکا اصرار دارند که تنها راه برقراری صلح و حل و فصل اختلافات در افغانستان مذاکره است. دولت ترامپ در ماه فوریه سال 2020 توافق نامه ای را با طالبان امضا کرد که طبق آن ایالات متحده تا ماه مه 2021 نیروهای خود را از افغانستان بیرون برده و در ازای آن طالبان هم قول هایی داد از جمله اینکه از حمله به منافع آمریکا در افغانستان حمله نکند.

با آن که نیروهای آمریکایی با جدیت در حال خروج از افغانستان هستند، اما مقامات آمریکایی می گویند طالبان به طور کامل به بخشی از تعهدات خود پایبند نبوده اند.

مأموریت ناتو

مأموریت ناتو با اسم پشتیبانی قاطع برای آموزش، مشاوره و یاری به نیروهای امنیتی افغانستان از سال 2015 شروع شد، زمانی که مأموریت رزمی آن به رهبری ایالات متحده سرانجام یافته اعلام شد. در همان زمان به بعد مسئولیت کامل امنیت افغان ها به خودشان محول شد، اما آنها همچنان به میلیاردها دلار یاری سالانه ایالات متحده وابسته ماندند.

در زمان اوج درگیری ها افغانستان، بیش از 130 هزار سرباز از 50 کشور ناتو و کشورهای شریک آنها در افغانستان حضور داشتند. در مأموریت پشتیبانی قاطع این آمار به حدود 10 هزار سرباز از 36 کشور کاهش یافت و این کشورها تا این هفته بیشتر نیروهای خود را هم از افغانستان بیرون کشیدند.

بعضی می گویند با اعلام سرانجام یافتن ماموریت ناتو جنگ در افغانستان پایان یافته تلقی خواهد شد، اما اعلام چنین چیزی از سوی ناتو ممکن است تا ماه ها بعد اتفاق نیفتد.

به گفته بعضی مقامات ترکیه، این کشور در حال مذاکره بر سر توافق نامه دوجانبه جدیدی با رهبران افغانستان است تا برای تأمین امنیت در فرودگاه کابل باقی بماند. تا زمانی که چنین توافقی حاصل نشده، نیروهای ترک در افغانستان به لحاظ قانونی تحت نظارت و فرماندهی مأموریت پشتیبانی قاطع ناتو هستند.

مأموریت ضدتروریستی

خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان به معنی سرانجام جنگ علیه تروریسم نیست. ایالات متحده روشن ساخته است که در صورت بروز تهدید القاعده یا سایر گروه های تروریستی در خاک آمریکا، صلاحیت حمله به این گروه ها در افغانستان را دارد.

از آنجا که ایالات متحده هواپیماهای جنگی و شناسایی خود را از افغانستان خارج نموده است، اکنون باید به پرواز پهپادها از کشتی هایش در دریا و پایگاه های هوایی اش در منطقه خلیج فارس مانند پایگاه ظفره در امارات عربی متحده توسل بجوید. پنتاگون در پی گزینه های اساسی برای استقرار هواپیماهای شناسایی و سایر امکانات خود در کشورهای نزدیک به افغانستان است. در این زمینه هنوز هیچ توافقی با هیچ کشوری در منطقه حاصل نشده است.، ایسنا