تنهاترین درخت دنیا راز عصر نوین را فاش می کند - باتسک

در جزیره دورافتاده کمپبل و در فاصله 600 کیلومتری از زمین های اصلی نیوزلند، درختی از تیره صنوبر با نام نوئل سیتکایی روییده است که لقب تنها ترین درخت دنیا را به خود اختصاص می دهد. نزدیک ترین درخت به آن در فاصله 330 کیلومتری و در جزایر آوکلند قرار گرفته است و نزدیک ترین همنوعش، در نیمه دیگر زمین و آن سوی دریای آرام واقع شده است. با این حساب، این درخت چطور در این قسمت از زمین تنها زندگی می کند؟

جزیره کمپبل یکی از جنوبی ترین جزایر نیوزلند به شمار می رود. این منطقه همیشه تحت نفوذ بادهای غرب وزان که پنجاهی های عصبانی نامیده می شوند، قرار گرفته است. این بادها اجازه نمی دهند تا گیاهان جزیره، بیش از چند متر رشد کنند. آب و هوای این منطقه هرچند خیلی سرد نیست؛ اما به ندرت از 10 درجه سانتی گراد تجاوز می کند. آسمان نیز همیشه ابری است و میزان ساعات آفتابی تنها 600 ساعت در سال یا دو ساعت در روز برآورد شده است. بارندگی در بیشتر روزهای سال صورت می گیرد و این منطقه تنها 40 روز را بدون بارندگی تجربه می کند.

در چنین شرایط سختی، تنها یک گونه از گیاهان پایا قادر به رشد است که مگاهرب یا گیاه بزرگ نام دارد. دلیل این نامگذاری وجود برگ های این گیاه است که به شکلی عجیب بزرگ هستند و گاهی ابعادشان به میزان یک کاغذ چاپگر نیز می رسد. برگ های بزرگ این گیاهان به آن ها کمک می کند تا بیشترین میزان نور را با وجود حداقل آفتاب در این منطقه جذب کنند.

درخت نوئل سیتکایی در هیچ یک از منطقه ها اطراف رشد نمی کند. در حقیقت شما نمی توانید حتی یک نمونه از این درخت را در نیم کره جنوبی پیدا کنید. تنها مکانی که این درخت به طور طبیعی در آن رشد می کند، باریکه ای است در آمریکای شمالی که از جنوب آلاسکا شروع می شود و تا بریتیش کلمبیا در شمال کالیفرنیا امتداد می یابد.

لرد رانفورلی فرماندار کل نیوزلند بین سال های 1897 تا 1904 بود. او در تاریخی نامشخص بین سال های 1901 تا 1907، برای ماموریتی علمی به جزایر دورافتاده نیوزلند سفر کرد و به جمع آوری گونه های متفاوت پرندگان برای موزه بریتانیا پرداخت. به نظر می رسد که تنهاترین درخت دنیا را نیز او در طول همین ماموریت کاشته باشد.

هرچند این درخت توانسته است با آب و هوای سرد و مرطوب در این منطقه سازگار شود؛ اما رشد چشمگیری نداشته است. بعد از گذشت این همه سال، بر اساس آخرین میزان گیری در سال 2011، قد این درخت به سختی به 10 متر می رسد؛ در حالی که بلندی این گونه در زمین های مادری اش حداقل 60 متر محاسبه شده است. با وجود عمر صد ساله، این درخت هرگز میوه کاج نداشته و گویا در مرحله جوانی به جای مانده است.

یکی از دلایل رشد کم این درخت، وجود آب و هوای اقیانوسی در این منطقه به شمار می رود و دلیل دیگر آن کوتاه شدن مرتب این درخت است. از آنجا که در این جزیره جنگلی وجود ندارد، کارمندان ایستگاه هواشناسی ساکن در جزیره تا سال 1958، هر سال نو بخشی از تنه درخت را برای تزیینات درخت کریسمس می بریدند.

درون این درخت عجیب و غیرمعمولی که در زمین های غیرمادری خود کاشته شده، نشانه ای وجود دارد که حاکی از تغییرات زمین بر اثر فعالیت های بشر است. این نشانه ها جرقه های طلایی نامیده می شوند.

بیش از ده ها سال است که دانشمندان موضوع عصر نوین زمین شناسی را مطرح کرده اند. این عصر نو، آنتروپوسین نامیده می شود و دورانی است که فعالیت های بشری بر ساختار زمین شناسی و اکوسیستم های گوناگون شروع به تاثیرگذاری کردند. دانشمندان تا به امروز، زمان های متفاوتی را برای شروع این دوره پیشنهاد دادند. برخی این زمان را انقلاب کشاورزی که 12 الی 15 هزار سال قبل رخ داد، اعلام کرده اند و برخی انقلاب صنعتی را که در نیمه قرن هفدهم شروع و موجب افزایش میزان کربن در اتمسفر شد، در نظر دارند. تعدادی از دانشمندان نیز این تاریخ را متعلق به دوره رادیوکربن که سرشروع عصر هسته ای است، می دانند.

هر یک از دوره های زمین شناسی نشانه های خاص خود را دارد. به عنوان مثال، برای مشخص شروع عصر هولوسن، دانشمندان سوراخی در یخ های گرینلند ایجاد کردند و با میزان گیری غلظت هیدروژن، متوجه تغییراتی چشمگیر شدند. این تغییرات نشان از گرمایش دنیای داشتند، گرمایی که آخرین بار زمین هنگام آب شدن آخرین قطعه های یخ در عصر یخبندان تجربه کرده بود.

به همین ترتیب، دانشمندان با پیدا کردن نشانه هایی مستند از رادیوم در سنگ های به جای مانده از برخورد سیارک معروفی که 66 میلیون سال قبل نسل دایناسور ها را منقرض کرده بود، توانستند مرز بین اعصار کرتاسه و پالئوژن را مشخص کنند.

تیمی از محققان دانشگاه سوت ولز با سرپرستی کریس ترنر، برای آن که اثبات کنند تاثیرات آزمایش های هسته ای به میزان برخورد همان سیارک معروف، گسترده و مرگبار است، به جزیره کمپبل رفتند. این جزیره چنان دورافتاده است که امکان دارد برخی رویداد های دنیای بر آن هیچ تاثیری نگذارند.

محققان سوراخی را در تن درخت نوئل سیتکایی ایجاد کردند تا میزان کربن 14 را در آن میزان گیری کنند. کربن 14 یک ایزوتوپ رادیواکتیو است که با آزمایش های هسته ای، در اتمسفر آزاد می شود. از آنجا که گیاهان، کربن مورد نیاز خود را از اتمسفر دریافت می کنند، با بررسی حلقه ای از تنه درخت می توان میزان تغییرات غلظت کربن 14 موجود را در طول سال های عمر درخت میزان گیری کرد.

همانطور که انتظار می رفت، میزان کربن 14 بین ماه های اکتبر و دسامبر سال 1965 به بیشترین حد خود رسیده و بعد از معاهده بین المللی منع آزمایش هسته ای کاهش یافته بود.

با کشف و بررسی کربن 14 در تنه این درخت، کریس ترنر اظهار داشت که تغییرات میزان کربن 14 نشانه ای معتبر و دنیای برای گرمایش زمین به شمار می رود، بخصوص که بیشتر آزمایش های هسته ای در نیم کره شمالی زمین صورت می گیرند و این جزیره در جنوبی ترین نقطه ها واقع شده است. بر اساس این مستندات، ترنر پیشنهاد کرد که شروع عصر آنتروپوسین، 1965 در نظر گرفته شود.

یکی از جنبه های کلیدی این نشانه ها یا همان جرقه های طلایی، طولانی بودن عمر آن ها است. نیمه عمر کربن 14، نزدیک به 6000 سال است و این یعنی 6000 سال طول می کشد تا کربن 14موجود بر اثر واکنش های پرتوزایی تقلیل یابد و به میزان نصف میزان قبل خود برسد. بدین ترتیب بعد از گذشت ده ها هزار سال، هنوز میزان کربن 14 موجود قابل میزان گیری خواهد بود و محققان آینده خواهند توانست تاریخ دقیق تری را برای شروع عصر آنتروپوسین مشخص کنند.