معرفی 10 کوه دیدنی ایران - باتسک

در این گزارش شما را با 10 کوه برتر و دیدنی ایران آشنا می کنیم.

1. دماوند

کوه دماوند بلندترین کوه ایران و همچنین عظیمترین آتشفشان خاور میانه است. این کوه در بخش مرکزی رشته کوه البرز و بخش لاریجان شهرستان آمل قراردارد.

اگرچه این کوه از لحاظ تقسیمات کشوری جزء رشته کوه البرز است اما در زوهای صاف و آفتابی در تهران, قم و ورامین هم قابل رویت است.

این کوه اولین اثر طبیقی است که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و در اساطیر و کتاب های متعدد از آن نام برده شده است.

این کوه به عنوان بلندترین کوه کشور همیشه مورد توجه کوهنوردان بوده است.همچنین دماوند دارای چشمه های آب گرم لاریجان، اسک و وانه است.

2. دنا

دِنا بلندترین قله رشته کوه های زاگرس در باختر ایران و در باختر مرکز فلات ایران است.

بلندای این قله 4448 متر است و در 35 کیلومتری شمال غربی شهر یاسوج در شهر سیسخت جای گرفته است. شهرستانی که این قله در آن نهاده شده است نیز شهرستان دنا نام دارد.بارش سالانه در این قله از 600 تا 1200 میلی متر است و رودهای بسیاری نیز از آن سرچشمه می گیرند.

3. زرد کوه

زرد کوه بختیاری با حداکثر ارتفاع بیش از 4200 متر دومین کوه زاگرس از نظر ارتفاع (پس از دنا) است.

این کوه در نزدیکی کوهرنگ در استان چهار محال و بختیاری در ایران نهاده شده است.رشته کوه های زرد کوه بختیاری در جنوب غربی ایران و از انتهایی ترین قسمت غربی استان چهارمحال و بختیاری تا شرق و شمال شرق خوزستان امتداد یافته است. این رشته کوه یکی از غنی ترین ذخایر طبیعی آب ایران است و دو رودخانهٔ پرآب کشور (کارون و زاینده رود) نیز از دامنه های آن سرچشمه می گیرند.

از قلل زیبا و معروف آن می توان به شاه شهیدان، زرده، دوزرده، هفت تنان، کلونچین و کینو اشاره نمود. در این میان، قلّه کلونچین، با ارتفاع 4221 متر بلندترین قله زردکوه بختیاری است. همچنین قله شاه شهیدان هم 4150 متر بلندی دارد.

4. تفتان

تَفتان نام تنها آتشفشان فعال در سراسر ایران است. این کوه در منطقهٔ جنوب شرقی ایران، در استان سیستان و بلوچستان نهاده شده است. این قله در حدود چهار هزار متر از سطح آب های آزاد ارتفاع دارد و بلندترین قله در منطقه جنوب شرقی ایران است. نزدیکترین شهر به تفتان خاش نام دارد.

تفتان در زبان پارسی به معنای مکان گرما است. این آتشفشان فعال است و گازهای گوگرد در دهانه آن منتشر می شوند. کوهنوردان عموما از یال غربی صعود می نمایند که پناهگاه مجهزی ساخته شده است.

به دلیل وزش بادهای سنگین و سرد در فصل زمستان عموماً صعود به این قله بسیار سخت است.

5. توچال

توچال قله ای در شمال تهران و به ارتفاع 3962 متر می باشد که بخشی از دامنه رشته کوه های البرز است. دامنهٔ جنوبی توچال مجاور با شهر تهران و قلهٔ آن مشرف به این شهر است.

مشهورترین و پر رفت و آمدترین پناهگاه ها و جان پناه های توچال به ترتیب از شرق به غرب کلک چال، شروین، شیرپلا، ایستگاه پنجم تله کابین، اسپیدکمر و پلنگ چال هستند که همگی آن ها مشرف به تهران هستند.

پیست اسکی و تله کابین

تله کابین توچال دارای سه خط اصلی و سه خط تله سی یژ و یک خط تله اسکی می باشد. روی هم رفته درازای سه خط اصلی این تله کابین، نزدیک به 7500 متر است که در میان تله کابین های نصب شده در جهان یکی از طولانی ترین خطوط تله کابین پیوسته به شمار می رود. ایستگاه سوم این تله کابین در ارتفاع 2000 متری از سطح دریا، ایستگاه پنجم در ارتفاع 3000 متری و ایستگاه هفتم در ارتفاع 3700 متری از سطح دریا است.

کار ساخت تله کابین توچال، در سال 1353 به دست بهمن باتمانقلیچ و با همکاری شرکت فرانسوی پوما و شرکت اتریشی دوپل مایر شروع شد و در سال 1357 سرانجام یافت.

از سال 2003 مهمان پذیری به نام هتل توچال در ایستگاه هفتم تله کابین توچال تکمیل و راه اندازی شده است. نمای این هتل از چوب بوده و به دامنهٔ شمالی توچال و دامنهٔ جنوبی البرز مرکزی و قلل آزادکوه و خلنو اشراف دارد. قدیمی ترین جان پناه کوهنوردی ایران (اسپید کمر) در جنوب قلهٔ توچال و شرق ایستگاه 5 نهاده شده است.

6. اشتران کوه

اشتران کوه ، از بلندترین رشته کوه های کوهستان زاگرس است

این رشته کوه بخشى از چین خوردگى زاگرس (میانى ) است که در امتداد شمال باختری - جنوب خاوری به طول حدود 50 کم و عرض حدود 2 تا 11 کم در فاصله دو شهرستان دورود و الیگودرز از استان لرستان نهاده شده است ، به گونه ای که از 10 کیلومتری جنوب خاور شهر دورود شروع، و به جنوب روستای چقاگرگ منتهى مى گردد.

رودهای کوچک بسیاری از این قله ها سرچشمه مى گیرند که مهره زرین ، ماربره ، گهررود، دره دایى و دره دزدان از آن جمله اند. دریاچه گهر در یکى از دامنه های جنوب باختری اشتران کوه و در دره گهررود نهاده شده است.

دامنه های اشتران کوه از دیرباز محل استقرار برخى طوایف بوده است ؛ خاندان فضلویه که از نمودهای شام شمرده مى شدند، پس از مهاجرت از آنجا و عبور از میافارقین و آذربایجان ، دامنه های شمالى اشتران کوه را به عنوان محل استقرار خود برگزیدند. آنان بعدها به اتابکان لرستان شهرت یافتند.

مراتع دامنه های اشتران کوه مورد استفاده عشایر این ناحیه است . اشتران کوه و به ویژه دریاچه گهر دارای جاذبه های طبیعى بسیاری است.

این رشته کوه از لحاظ گونه های جانوری و گیاهی جزء مناطق حفاظت شده است و در سال 1348 جزء محیط زیست جهانی نهاده شد.

از گونه های جانوری آن می توان به خرس قهوه ای، روباه، کفتار، گراز، گرگ خاکستری، بز کوهی، قوچ و از پرندگان می توان به عقاب، کبک، جغد، اردک و شاهین اشاره نمود که همگی تحت حفاظت محیط زیست می باشند.

در اشترانکوه پسته کوهی به فراوانی یافت می گردد و پوشش گیاهی متنوع آن اعم از گون، ریواس و استپ ها در شیب ملایم برخی نقاط و گل های طبیعی و خودرو محل مناسبی برای جانوران ساکن در اشترانکوه است که در آن زاد و ولد نموده و از آنان تغذیه می نمایند.

7. بی بی شهربانو

کوه بی بی شهربانو در جنوب شرقی تهران نهاده شده است

در دامنه های کوه ری و بر فراز صخره ای کوهستانی، بنایی گنبدی مینایی به نام بقعه بی بی شهربانو واقع است.

پایین پله های بقعه بی بی شهربانو و در سمت راست غاری به چشم می خورد که مدخل تنگ و باریکی دارد.

داخل غار نیز برای نذر شمع روشن می نمایند. در قسمتی از این غار پنجره ای مشبک نهاده شده است.

در این کوه ساختمانی کهن به نام بقعه بی بی شهربانو وجود دارد.

آثار باقی مانده از بافت تاریخی ری که دیوار اصلی برج و باروی این شهر بوده در شمال روی بلندی های چشمه علی تا غرب کوه بی بی شهربانو، ادامه می یابد.

8. کوه سبلان

سبلان با تلفط ترکی آذربایجانی ساوالان و در تالشی سفلون، نام کوهی است مرتفع در شمال غرب کشور و در استان اردبیل

کوه سبلان در شمال شرقی و در 25 کیلومتری جنوب شرقی مشگین شهر نهاده شده است.

سبلان سومین قله بلند ایران و یک کوه آتشفشانی غیر فعال است. ارتفاع قله این کوه 4811 متر است و در بالای قله آن دریاچه کوچکی نهاده شده است.

سبلان به خاطر آبگرم های طبیعی دامنه کوه، طبیعت تابستانی زیبا و پیست اسکی معروف الوارس مورد توجه گردشگران است.

در جبهه غربی، قله سلطان و در کنار جانپناه سنگی به شکل عقاب قراردارد که در طول زمان به نماد سبلان تبدیل شده است.

این قطعه سنگ که به واقع اعجاز طبیعت است به شکل عقابی است که نشسته و سر را به جانب شرق چرخانده است.

این کوه در طول جغرافیایی 47 درجه و 50 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی 38درجه و 17دقیقه شمالی نهاده شده است.

برای این کوه عظیم 60 کیلومتر طول و 45 کیلومتر پهنا تخمین می زنند و سطحی که از طریق آن در آذربایجان قرارگرفته نزدیک به 6000 کیلومترمربع است.

سلسله کوه های سبلان به طور کلی سه قله معروف دارد قله عظیم آن به سلطان و دو قله دیگر به هرم و کسری مشهورند.

امتداد سبلان شرقی - غربی است و از شرق و شمال و جنوب کوهی به نام قوشه داغ آن را به رشته کوه ارسباران متصل می نماید.

قسمت شرقی کوه سبلان به قله آتشفشان سبلان که در ارتفاع 4811 متری نهاده شده است منتهی می گردد.

در قله آن دریاچه ای زیبا به چشم می خورد و تمام قلل سبلان در ایام سال پوشیده از یخ و برف های دائمی است.

9. سهند

سهند نام قله ای در جنوب شهر تبریز دراستان آذربایجان شرقی است

ارتفاع کوه سهند از سطح دریا 3695 متر می باشد و مخروطی بسیار پهن و گسترده دارد که از توف ها و خاکسترهای فوران تشکیل شده و بر اثر آب های جاری دره های تنگی در آنها ایجاد شده است.

سهند در زمره کوه های رشته کوه های البرز است که در شمال مراغه و از غرب به شرق کشیده شده و بلندترین قله آن جام نام دارد که 3710 متر ارتفاع دارد. سهند و جام دو قله به هم چسبیده این رشته کوه می باشند.

سهند در تمام سال پوشیده از برف است. دامنه های سهند در طول سال پوشیده از گل و ریحان و لاله واژگون است.

کوهستان سهند بعد از سبلان یکی از عظیمترین و مهمترین برجستگی های آذربایجان و از معروفترین کوه های آتشفشان و خاموش ایران است که در 50 کیلومتری جنوب تبریز و 40 کیلومتری شمال مراغه نهاده شده است.

قله منفرد و آتشفشانی خاموش سهند در میان جلگه آذربایجان قد برافراشته است این کوهستان آتشفشانی خاموش شبیه آرارات و البرز و سبلان بوده خط فاصل بین دو توده خروجی البرز و توده ارمنستان به وجود آمده است.

ارتفاع متوسط سهند 1400 تا 2200 متر بوده که در آن بریدگی های سخت، دامنه هائی با شیب تند با تنگه های باریک و رشته کوه ها کشیده شده در موازات یکدیگر به وجود آمده است.

در این تنگه های کوهستانی رودخانه های پر آبی به سوی دو آبگیر عمده آذربایجان یعنی دریاچه ارومیه و دره قزل اوزن جریان دارند.

جهت رشته کوه های سهند اکثراً شرقی - غربی است ولی در مجموع کوه های سهند به صورت شعاعی در جهت مساوی کشیده شده اند.

حد شرقی سهند، شهرستان هشترود تا دره قزل اوزن و حد غربی آن سواحل شرقی دریاچه ارومیه می باشد.

10. کوه های مریخی

کوه های منحصربه فرد و زیبای مریخی که در جاده چابهار به گواتر دیده می شوند، از زیباترین مناظر طبیعی ایران هستند که کمتر مورد توجه نهاده شده اند.

حدود 40 تا 50 کیلومتر پس از چابهار به سمت بندرگواتر، کوه هایی در سمت چپ جاده نمایان می گردد که به کوه های مینیاتوری یا مریخی معروفند. وجود این کوه ها با توجه به منظره کاملا متفاوتی که در سمت راست جاده و رو به سوی دریا وجود دارد، باعث می گردد تا یکی از زیباترین جاده ها و مناظر طبیعی استان سیستان و بلوچستان به وجود آید که به دلیل عدم معرفی، کمتر مورد بازدید نهاده شده اند.

این کوه ها که از منحصربه فردترین کوه های ایران است، به ثبت و حفاظت محیط زیست نیز در نیامده اند تا دست کم به این وسیله نامشان در فهرست مناظر زیبا و بی نظیر ایران به جا گذاشته گردد.

کوه های مریخی مناظری از کوه های کره ماه را برای انسان تداعی می نمایند و جنس رسوبی آنها و همچنین فرسایش خاص کوه ها موجب ایجاد شیارها و تراش های زیبایی شده است که گویی نقاشی ماهر آنها را به تصویر کشیده است.

این کوه ها که چاک چاک هستند و شکل های نامانوس دارند و فاقد پوشش گیاهی هستند و به خاطر غیرعادی بودنشان، در سال های اخیر و در میان گردشگران، به کوه های مریخی شهرت یافته اند، نمونه های بدبوم (بدلند) هستند که پدیده بوم شناختی ویژه ای است.

رنگ تقریبا سفیدرنگ کوه (چیزی میان طوسی و سفید) با واریزه های بسیار در پای آن، وجود گرما و حرارت و شرجی هوا و رطوبت نسبتا بالا و سوی دیگر آن دریا که به این منظره آغوش گگردده است، مناظری رویایی و تخیلی را در ذهن بیننده پدید می آورد. همین منظره منحصربه فرد که جاده چابهار ـ گواتر آن را به دو نیم تقسیم نموده، باعث شده تا این جاده به یکی از زیباترین جاده های ایران تبدیل گردد. یک سو کوه های مخروطی مریخی با آن رنگ خاکستری خیال انگیز و سوی دیگر دریای سبز و ماسه های اندکی سرخ با درختچه های بیابانی در کرانه آن.

دشت که در میان جاده آبگیر می گردد، تالاب هایی را پدپد می آورد، که در سوی دریا صورتی است و در سوی کوه خاکستری مایل به سفید. جایی که به آن تالاب صورتی می گویند. این جاده که با سراشیبی ها و سربالایی های بسیار، نمایان شدن گاه به گاه دریا در سمت چپ و نظاره منظره از ارتفاع، از جاذبه های خاص گردشگری در استان سیستان و بلوچستان است.