فاصله بین تزریق دو دوز واکسن های کرونا چقدر است؟
به گزارش باتسک، رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به فاصله بین تزریق دو دوز واکسن های کرونا، گفت: به نظر نمی رسد که اثربخشی دوز اول با طولانی شدن فاصله بین تزریق دوم کاملا از بین رود، اما احتمالا اثربخشی ضعیف تر می گردد.
به گازارش خبرنگاران به نقل از ایسنا، دکتر علیرضا ناجی، درباره فاصله میان تزریق دو دوز هر یک از انواع واکسن های کرونا که در ایران استفاده می شوند، گفت: در واکسن اسپوتنیک فاصله تزریق دو دوز، 21 روز است که ما در ایران در فاصله 28 روز دو دوز را تزریق می کنیم. البته طبق اعلام موسسه گامالیا که سازنده واکسن اسپوتنیک وی است، این فاصله را تا 60 روز هم می توانیم بگذاریم. در واکسن سینوفارم نیز فاصله بین تزریق دو دوز، 28 روزه است. طبق گفته های سازمان غذا و دارو که از شرکت سازنده استعلام گرفته، تا شش هفته هم می توانیم این فاصله را لحاظ کنیم. در واکسن آسترازنکا نیز فاصله بین تزریق دو دوز بین 10 تا 12 هفته در تمام جهان است و ما هم با فاصله سه ماهه دوز دوم این واکسن را تزریق می کنیم که البته بهتر هم هست. زیرا به دلیل مسئله ای که واکسن آسترازنکا داشت، انداختن فاصله بین دو دوز باعث می گردد که میزان آنتی بادی های فراوری شده حتی تا 2.5 برابر افزایش یابد.
خُلف وعده چینی ها
وی اضافه کرد: بیشترین نگرانی مان در زمینه واکسن سینوفارم است. طبق قول چین، قرار بود سه میلیون دوز واکسن را به ما تحویل دهد، اما متاسفانه خلف وعده کردند و واکسیناسیون افراد مقداری عقب افتاده است.
استفاده از پلتفرم های مشابه سینوفارم برای تزریق دوز دوم واکسن؛ آری یا خیر؟
ناجی گفت: به نظر می رسد که اگر طی این مدت نتوانیم این واکسن را برای تزریق تامین کنیم، یکی از راهکارهایمان این است که دوز دوم واکسن را با واکسن هایی که پلتفرم های مشابه دارند، جایگزین کنیم؛ از جمله واکسنی مانند برکت. البته اصلا شواهدی در این زمینه نداریم. اگر می بینیم که در خارج از کشور واکسن های میکس را تزریق می نمایند و به عنوان مثال با فایزر و آسترازنکا این اقدام را انجام می دهند، روی این موضوع کار کردند و شواهد آن را دارند؛ به طوری که در حال حاضر پروتکل در انگلستان و استرالیا این است که شما هر کدام از واکسن های آسترازنکا یا فایزر را تزریق نموده باشید، برای دوز دوم باز می توانید هر یک از این دو واکسن را تزریق کنید، اما ما در کشور روی این موضوع کار نکردیم.
وی اضافه کرد: به هر حال اگر شرایط به این سمت رود که تهیه واکسن از منابع خارجی برایمان سخت گردد و خلف وعده های زیادی را ببینیم، باید معادل سازی کرد. به عنوان مثال بهترین معادلی که برای واکسن سینوفارم در ایران داریم، برکت است، اما اینجا باز هم نقش وزارت بهداشت و معاونت فناوری و تحقیقات بسیار پررنگ می گردد که اگر می خواهیم این اقدام را انجام دهیم، باید از جمعی از افرادی که این کار را انجام دادند، نمونه گرفته گردد تا ببینیم اثربخشی تزریق واکسن میکس به چه صورت است. آیا مناسب است یا خیر؟.
ناجی ادامه داد: در حال حاضر اگر کشور های دیگر هم دارند واکسن های میکس را تزریق می نمایند، به دلیل همین شرایط است. یعنی تعداد واکسن کم است، دسترسی به واکسن ها در تمام جهان کم است و بر همین اساس سعی می نمایند که از پروتکل های رایج جدا شوند و بتوانند از امکاناتی که دارند، حداکثر بهره برداری را انجام دهند. اما آن ها کار و تحقیق و مطالعه می نمایند و اطلاعات دارند، اما به نظر می رسد که ما باید کورکورانه پیش رویم و بعدا بفهمیم که شرایط مان به چه صورت خواهد شد. می توانیم ابتدا طرح مطالعاتی در این زمینه انجام دهیم که البته با توجه به تقاضایی که در حال حاضر وجود دارد، این اقدام سخت است.
اخبار زرد واکسن
وی با اشاره به انتشار اخبار زرد در حوزه واکسن، گفت: اتفاق بسیار بدی که در کشور ما اتفاق افتاده، به دلیل اخبار زردی است که خیلی راحت می چرخد و افراد مختلف اعم از متخصصین و ... آنقدر اخبار عجیب و غریب به مردم ارائه داده اند که مقداری اعتماد مردم به واکسن کاهش یافته است. ما باید از این موضوع جلوگیری کنیم. بر همین اساس فکر می کنم که در این مورد باید شرایط را صادقانه برای مردم مطرح و اعلام کنیم که شرایط به هر دلیلی به این صورت است.
همواره دو دوتای مسائل مربوط به سلامت چهارتا نمی گردد. باید اهم و فی الاهم کنیم و ببینیم که شرایط ما با توجه به مقدورات و امکاناتی که داریم، چگونه است. در حال حاضر مطالعات فاز سوم واکسن های جدی ما در حال اجرا است؛ مانند واکسن پاستور که با همکاری با کشور کوبا است و به آن امید زیادی دارم و البته واکسن برکت؛ بنابراین راه چاره میانبر این است که اگر افراد راضی باشند، به افراد اعلام کنیم که شرایط به این صورت است، در نتیجه بیایند و واکسن جایگزین تزریق نمایند و بعد از آن مطالعه این موضوع نشان دهد که چقدر این اقدام می تواند اثربخشی داشته باشد.
در صورت طولانی شدن فاصله تزریق دوز دوم واکسن کرونا، اثر دوز اول از بین می رود؟
ناجی درباره احتمال از بین رفتن اثربخشی دوز اول واکسن های کرونا در صورتی که ماکزیموم فاصله زمانی تزریق دوز دوم بگذرد، گفت: می توان گفت که اثربخشی آن ها از بین نخواهد رفت، اما شاید بسیار کمتر از چیزی گردد که ما در نظر می گیریم. میزان کارایی که از واکسن ها می بینیم به دلیل رعایت الزامات تزریق واکسن است. به عنوان مثال وقتی درباره سینوفارم می گوییم که چهار هفته ای دوز دوم را بزنید و این واکسن 78 درصد اثربخشی دارد، وقتی که این زمان طولانی تر می گردد، باید دید که این اثربخشی چقدر تغییر می نماید. فکر نمی کنم اثربخشی دوز اول با طولانی شدن فاصله بین تزریق دوم کاملا از بین رود، اما احتمالا اثربخشی ضعیف تر می گردد.
وی گفت: در حال حاضر در نقطه ای هستیم که باید این موارد را درست مطالعه کنیم. اولا با کشور هایی که با آن ها در این زمینه صحبت کردیم و با آن ها رابطه استراتژیک داریم، باید بسیار جدی تر مذاکره کنیم تا واکسن را دریافت نموده و این مشکل حل گردد، اما اگر نتوانستیم، راه چاره های دیگری هم داریم. به عنوان مثال اینکه بتوانیم برای سینوفارم از برکت استفاده کنیم یا اینکه به شرکت های داخلی که خط فراوری اسپوتنیک وی را دریافت کردند و قرار است در داخل فراوری نمایند، یاری کنیم تا فراوری را بیشتر نمایند و کوشش مان در این زمینه بیشتر گردد تا بتوانیم این واکسن را برای افرادی که نوبت دوز دوم شان است، در داخل کشور فراوری کنیم. هرچه سریع تر این اقدامات را انجام دهیم، بهتر است.
جایگزینی دوز دوم واکسن با رضایت افراد خواهد بود
ناجی تاکید نمود: اگر قرار باشد جایگزینی دوز دوم با واکسن دیگری اتفاق افتد، حتما باید با رضایت افراد باشد. البته من فکر می کنم این رضایت را می توان با صحبت کردن با افراد و با تشریح شرایطی که داریم، به دست آوریم. باید توجه کرد که انکار کردن، روش درستی نیست. به عنوان مثال درباره آهن ربایی شدن افرادی که واکسن می زدند، انکار کردن یا مسخره کردن موضوع، درست نبود. زیرا این موضوع پدیده ای است که اتفاق می افتد، اما نه به دلیل واکسن. ما باید اینطور پاسخ می دادیم که واکسن باعث این موضوع نمی گردد، اما بعضی افراد هستند که به دلایل مختلف یا به دلیل مغناطیسی که در بدن شان وجود دارد، دچار چنین پدیده ای می شوند و نباید آن را انکار می کردیم. اکنون هم باید صادقانه شرایط را به مردم شرح داد و من فکر می کنم که اگر با مردم صحبت گردد، مردم استقبال می نمایند.
وی گفت: بر همین اساس تاکید می کردیم که باید واکسن کرونا را در کشور فراوری کنیم. زیرا شرایط کنونی ما و البته شرایط بسیاری از کشور ها نشان می دهد که اگر کسی روی فراوری داخلی خودش در زمینه واکسن کرونا کار نکند، به مشکل برمی خورد. خوب بود که ما بر روی دو یا سه موسسه درست مان مانند پاستور، رازی و... تمرکز نموده و با مشارکت خارجی با بودجه بهتر سریع تر پیش می رفتیم که کمتر به این مسائل برمی خوردیم. در هر صورت شرایط کنونی ما به این صورت است و باید سریعا چاره جویی گردد و چاره جویی هم با همین راه چاره ها است.
ناجی گفت: ما باید به دنبال فراوری داخلی اسپوتنیک وی باشیم و از شرکت اکتوور بخواهیم که سریعتر و با همت بیشتری این اقدام را انجام دهد. در عین حال در برکت هم فراوریات بالا رود. میزان فراوری پاستور هم افزایش یابد تا هر چه زودتر بتوانیم فراوریات بیشتری داشته باشیم و از واکسن های داخلی مان استفاده کنیم.
وی اضافه کرد: از طرفی موسسه رازی هم یک واکسن بسیار خوب پروتئینی را در دست مطالعه دارد که امیدواریم هرچه زودتر وارد فاز سوم گردد. امیدواریم نهایتا تا خاتمه تابستان تکلیفمان درباره اطلاعات و دیتاهایمان از واکسن های داخلی معین گردد. در آن موقع می توانیم واکسیناسیون مان را به خوبی پیش بریم و ان شاءالله تا خاتمه سال جاری بتوانیم واکسیناسیون کامل را در ایران انجام دهیم.
تجربه ایران در عرصه واکسیناسیون گسترده
ناجی تاکید نمود: ما تجربه واکسیناسیون گسترده و وسیع و سطح بالا را در ایران داریم؛ به طوری که طی دو دهه قبل نزدیک 30 میلیون نفر از افراد کشورمان را در عرض دو هفته تحت واکسیناسیون سرخک و سرخجه بردیم؛ بنابراین اینطور نیست که اکنون نتوانیم چنین اقدامی را انجام دهیم. اگر سرعت واکسیناسیون مان پایین است، علتش این است که واکسنی در دسترس نداریم، اگر واکسن در دسترس باشد به سرعت این اقدام را انجام می دهیم.
منبع: جام جم آنلاین